«ΑΝΘΡΩΠΟΠΟΙΗΣΗ» μέσα στα μουσεία, δια χειρός Διονύση Κωνσταντόπουλου

  

Κάνοντας την παρουσίαση του βιβλίου «ΑΝΘΡΩΠΟΠΟΙΗΣΗ» του Διονύση Κωνσταντόπουλου, σε εικαστικές συνθέσεις δικές του και κείμενα του Δημήτρη Βανέλλη, των εκδόσεων «Φανταστικός Κόσμος», 2014, θα ήταν μάλλον εκτός θέματος η αναφορά στην εικαστική αξιοποίηση έργων τέχνης, τα οποία εγκατοικούν μέσα σε Μουσεία μας.

Έτσι ούτε ο «Έρως Δεσμώτης» (σελ. 24) , ούτε «Η επιστροφή των Ομήρων» (σελ. 32), ούτε ο «Εύμενις» και ο «Μυστηριώδης κ. Διογένης Μ. Barrie στο Μουσείο» (σελ. 34-35), ούτε η «Νίκη του Ιονίου πελάγους» (σελ. 36-37), σχεδιασμένη πάνω στη Νίκη της Σαμοθράκης, ούτε και πολλά από τα υπόλοιπα έργα που εγκρύπτουν αρχαιολογικές αναφορές, θα ήταν δόκιμο να επεξεργαστούν διεξοδικά, αποκομμένα από το σύνολο του εκδοτικού πονήματος.

Το σημερινό ωστόσο περιεχόμενο του «Τέχνης Λόγια», με το σημειολογικό αριθμό 10, μας δίνει αυτήν την ευκαιρία. Έτσι λοιπόν επηρεασμένη από τις παρακάτω φράσεις του σεναρίου του Δημήτρη Βανέλλη και ξανακοιτάζοντας τις εικόνες του βιβλίου, περιηγούμαι σε ένα «φανταστικό μουσείο», αντίστοιχο με εκείνο του Αντρέ Μαλρώ:

«Μερικές φορές φαντάζομαι ότι τα αρχαία εκθέματα είναι σαν κι εμάς: με φτερά!» (σελ. 33)

«Τα Μουσεία είναι τα μόνα μέρη όπου μπορώ ακόμα να θυμάμαι ότι οι άνθρωποι είναι ικανοί και για την ομορφιά» (σελ. 34)

Και στη σελίδα 30 η ρήση του Ηράκλειτου : «Σωφρονεῖν ἀρετή μεγίστη, καί σοφίη ἀληθέα λέγειν καί ποιεῖν κατά φύσιν ἐπαΐοντας», δηλαδή «Η πιο μεγάλη αρετή είναι η σωφροσύνη. Σοφία είναι (απλώς) να λες την αλήθεια και να πράττεις υπακούοντας τη φύση.»

Γιατί πέρα και πάνω από το βασικό αφηγηματικό καμβά του βιβλίου, τα έργα του, σχολιασμένα από ρήσεις αρχαίων ελλήνων φιλοσόφων, μπορούν να αποτελέσουν το έναυσμα για μία ακόμα ανάγνωση του βιβλίου.

Γιατί, τι άλλο είναι η τέχνη; Τι άλλο από αυτό που μπορεί να μας συντροφεύει, να μας παρηγορεί, να μας ταξιδεύει και μέσα από το πινέλο-ραπιδογράφο εμπνευσμένων δημιουργών, να μας αποκαλύπτει αυτή την «άλλη» πραγματικότητα, στην οποία κατοικούν μυθικά πρόσωπα, αρχαίοι θεοί, άγγελοι και ιππότες;

Οι εικόνες του, μάς ταξιδεύουν μοναδικά στον δικό του φαντασιακό κόσμο, εμποτισμένο όμως από τις λαϊκές δοξασίες, τους θρύλους και τη φιλοσοφία αρχαίων πολιτισμών. Ο ελληνικός και ανατολικός πολιτισμός, στους οποίους ο Διονύσης, εντοπίζει κοινά στοιχεία, μέσα από τη φιλοσοφία του Ηράκλειτου, του Πλάτωνα και του Λάο Τσε, αναδεικνύονται κυρίαρχοι, με μοναδικό βάθος και πληρότητα και ξεπερνούν το ρηχό, δυτικό, τεχνοκρατικό πνεύμα, που κυριαρχεί και μας καταδυναστεύει σήμερα.

Και μας ανακουφίζουν, αφού αισθανόμαστε ότι έχουμε ιστορία και παρελθόν, και μπορεί τώρα να ζούμε σ’ ένα ζοφερό παρόν, αλλά έχουμε τη δυνατότητα  να χτίσουμε ένα καλύτερο μέλλον.

Μας ανακουφίζουν επίσης γιατί οι διαχρονικοί συμβολισμοί και οι φιλοσοφικές ενορχηστρώσεις, που εμπεριέχουν οι εικόνες του, μάς διδάσκουν ότι η πολυπλοκότητα της ιστορικής μας διαδρομής σαν λαού, δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να κλείσει τόσο άδοξα.

Και αυτό θα γίνει με πολλούς τρόπους: εάν ενσκήψουμε στον κρυπτικό λόγο του Ηράκλειτου, που μας μιλάει για τη Φύση, που σήμερα την κακοποιούμε, θα γίνει εάν αφουγκραστούμε το θρόισμα από τις φτερούγες των φτερωτών που κυκλοφορούν ανάμεσά μας, θα γίνει εάν αποδεχτούμε ότι είμαστε κομμάτι ενός όλου, που ξεκινάει από την προϊστορική εποχή με τους μαχαιρόδοντες και μέσα από τη μαγική περιπέτεια της Τέχνης, μέσα από τα έργα φωτισμένων «καλλιτεχνικών φύσεων», φτάνει στο Σήμερα.

Αν με ρωτούσατε, εάν τα έργα του Κωνσταντόπουλου θα μπορούσαν να μπουν σε ένα μουσείο, θα σας απαντούσα με ειλικρίνεια ότι ναι, θα μπορούσαν να μπουν, και όχι μόνο για την πρωτοτυπία της τεχνικής τους. Θα έμπαιναν γιατί εμπεριέχουν διαχρονικούς συμβολισμούς και φιλοσοφικές ενορχηστρώσεις, που ξεπερνάνε χρονικούς περιορισμούς, αφού μάς διδάσκουν ότι η πολυπλοκότητα της  ιστορικής μας διαδρομής σαν λαού, δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να κλείσει τόσο άδοξα όσο φαίνεται ότι γίνεται σήμερα.

Τα Μουσεία μας, τα ελληνικά Μουσεία, αποτελούν πηγή έμπνευσης με το θησαυρό που εμπεριέχουν.

Φτάνει να τα επισκεφτούμε και να τα αγαπήσουμε, όπως με τα έργα του έκανε ο Διονύσης Κωνσταντόπουλος, αφήνοντας να παρασυρθεί από την αλήθεια και την ομορφιά τους.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Τέχνης Λόγια", Νο 10 / 5102 / 2.12.2015, που διανέμεται 

με την εφημερίδα "ΗΜΕΡΑ ΖΑΚΥΝΘΟΥ"