Προλόγισμα σε εκδήλωση για Καρρέρ - Πνευματικό Κέντρο Ζακύνθου, Σάββατο 22-6-2019

Κυρίες  και Κύριοι,

Σας καλωσορίζω απόψε, στην εκδήλωση που το Μουσείο Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων οργάνωσε, για να εορτάσει την Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής, που εορτάζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, από 21-23 Ιουνίου 2019, με την «Ευρωπαϊκή Γιορτή της Μουσικής», θεσμό, ο οποίος κλείνει φέτος τα 20 χρόνια του.

Στο Μουσείο Σολωμού, σώζεται, το μεγαλύτερο μέρος των χειρογράφων του Παύλου Καρρέρ (1829-1896), τα οποία διασώθηκαν από την καταστρεπτική σεισμοπυρκαγιά του 1953, χάρη στις προσπάθειες του ακούραστου Νικολάου Βαρβιάνη, καθώς και τα Απομνημονεύματα του συνθέτη, που σταματούν απότομα τη διήγηση μετά τον Απρίλιο του 1887.

Στις 29 Νοεμβρίου 1978, κατέθεσε στο Αρχείο του Μουσείου τα έργα που είχε συνθέσει εμπνεόμενος από το νησί μας ο Διονύσιος Βισβάρδης (1910-1999). Τον Ιούνιο του 2014, η κόρη του συνθέτη, Ράνια Βισβάρδη, ολοκλήρωσε τη δωρεά, προσφέροντας στο Μουσείο τα υπόλοιπα έργα του συνθέτη.

Ένας άλλος σημαντικός συνθέτης, τα έργα του οποίου βρίσκονται στη Βιβλιοθήκη του Μουσείου, είναι ο Αλέκος Ξένος (1912-1995). Ο Ξένος καταθέτει στο Μουσείο Σολωμού, σε δύο δωρεές, μία το 1971 και μία δεύτερη το 1972, αντίτυπα με παρτιτούρες των έργων του, οι οποίες αξιοποιούνται τόσο από καθηγητές της μουσικής του νησιού μας όσο και από ερευνητές της Μουσικής, που ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την επτανησιακή μουσική.

Τον Αύγουστο του 2014 η Πέγκυ Πεπελάση – Λάγιου δώρισε στο Μουσείο το μαντολίνο του πρόωρα χαμένου Δημήτρη Λάγιου (1952-1991), αλλά και προσωπικά αντικείμενα, εκδόσεις, χειρόγραφα, οπτικούς δίσκους (CD’ s), προγράμματα συναυλιών και φυλλαδίων. Η ίδια δώρισε φωτοανατυπωμένες παρτιτούρες του Μίκη Θεοδωράκη με συνθέσεις του για το Διονύσιο Σολωμό και τον Ανδρέα Κάλβο.

Ιδιαίτερο ράφι στη Βιβλιοθήκη του Μουσείου αποτελούν οι συνθέσεις που αφορούν μελοποιημένα ποιήματα  του Εθνικού Ποιητή. Ένα από αυτά μάλιστα εκτίθεται στην Αίθουσα Σολωμού στην προθήκη με τα κειμήλια από τα Ψαρά. Πρόκειται για το επίγραμμα «Εις  την Καταστροφήν των Ψαρών», τονισθέν υπό Ιωάννου Τσακασιάνου. Στο Μουσείο σε ξεχωριστή προθήκη εκτίθεται και άλλα έργα του Τσακασιάνου καθώς επίσης και το πιάνο του.

Θα ήταν μεγάλη παράλειψη η μη αναφορά των εξειδικευμένων βιβλίων για την επτανησιακή μουσική: για το τετράφωνο λαϊκό τραγούδι, την «αρέκια», για την εκκλησιαστική μουσική, η οποία διαμορφώνεται τοπικά σ’ ένα καθαρά ζακυνθινό ιδιόμελο σύστημα, για την όπερα, που ανθίζει μέσα στο κλίμα του ρομαντισμού της Ευρώπης του 19^ου αιώνα, για τις Φιλαρμονικές μας, μέσα από τα βιβλία των: Λεωνίδα Ζώη, Παναγιώτη Χιώτη, Ντίνου Κονόμου, Νίκια Λούντζη, Στέλιου Τζερμπίνου, Γιάννη Βίτσου, και τόσων άλλων, που σίγουρα θα παραλείψω ακούσια, και τα οποία μπορεί ο μαθητής- σπουδαστής- ερευνητής, να μελετήσει στη Βιβλιοθήκη του Μουσείου.

Και τέλος: η αποκλειστική προσφορά των μουσικών εκδόσεων – παραγωγών του Σωματείου των «Φίλων», μερικών μάλιστα από τις οποίες τις έχουμε και σε ψηφιακή μορφή μετά από τη μετατροπή των εξαντλημένων δίσκων βινυλίου  σε δίσκους ακτίνας (CD) και συγκεκριμένα των:

1.                 Σπύρου Καψάσκη (1909-1967), Τραγουδούσε η Ζάκυνθος, του 1992

2.                 Σπύρου Καψάσκη, Τραγουδούσε η Επτάνησος, του 1993

3.                 Τζώρτζη Κωστή (1870-1959), Οι σερενάτες, του 1992 και

4.                 Έντεχνα Επτανησιακά τραγούδια του ΙΘ΄ αι. που τραγουδά η Κική Μορφωνιού.

Το σημαντικότερο έργο που γίνεται στο Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, τα τελευταία χρόνια είναι η ψηφιοποίηση των Αρχείων του Παύλου Καρρέρ. Εδώ και δύο χρόνια ο πιανίστας Διονύσης Σεμιτέκολος, μελέτησε και εκτέλεσε - ορισμένα κομμάτια για πρώτη φορά - στο κοινό της Ζακύνθου τα έργα του συνθέτη για πιάνο.

Οι μέχρι στιγμής πέντε «μικρές συναυλίες» ξεκίνησαν από τις αρχές του 2018 και συνεχίζουν…

·                    Ιανουάριος ’18: «Έργα για τέσσερα χέρια», Διονύσης Σεμιτέκολος και Βέρα Στραβοπόδη στο πιάνο, και παρουσίαση του έργου της ψηφιοποίησης από την Διευθύντρια του Μ. Σ. & Ε. Ζ. Κατερίνα Δεμέτη (η εκδήλωση παρουσιάστηκε και στη Κεφαλονιά στα πλαίσια του ΙΑ΄ Διεθνούς Πανιονίου Συνεδρίου, τον Μάιο του ίδιου έτους),

·                    Ιούνιος ’18 και Ιανουάριος ’19: «Έργα της Ιταλικής περιόδου, Α′ και Β′ μέρη» με τη συμμετοχή του Συγκροτήματος Υακίνθη σε χορούς εποχής και επεξηγηματική εισήγηση από τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος του Μ. Σ. & Ε. Ζ. Ιωάννη Στεφ. Παπαδάτου,

·                    Μάιος του ’19: «Τα χρονολογημένα χειρόγραφα, Α′ μέρος», με επεξηγηματική εισήγηση από τον Α′ Αντιπρόεδρο του Δ. Σ. του Ιδρύματος Διονύση Σέρρα.

Απόψε έχουμε την χαρά να παρακολουθήσουμε το δεύτερο μέρος της παρουσίασης των χρονολογημένων έργων Καρρέρ.

Όλες αυτές οι εκδηλώσεις, εντάσσονται επίσης και στους εορτασμούς για την συμπλήρωση 190 χρόνων από την γέννηση του Παύλου Καρρέρ (12/5/1829). Όπως είναι γνωστό, το ελληνικό κοινό λάτρεψε τον Καρρέρ αφού έργα του ανέβαιναν τόσο στα Επτάνησα, στην Ελλάδα, αλλά και σε όλες τις ελληνικές παροικίες του εξωτερικού. Πολύ καιρό μετά το θάνατό του, ως το 1930 περίπου, οι όπερές του Μάρκος Μπότσαρης και Κυρά Φροσύνη, αλλά και οι Ελληνικές μελωδίες του, με επί κεφαλής τον Γέρο Δήμο, γνώρισαν δημοτικότητα πραγματικά μοναδική στα χρονικά της μουσικής μας ιστορίας.

Για την αποψινή βραδιά ευχαριστούμε τον Δήμο Ζακύνθου για την παραχώρηση της αίθουσας.

Επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Ιωάννη-Πορφύριο Καποδίστρια για τον σχεδιασμό της αφίσας και όλων των digital artworks για όλες τις εκδηλώσεις μας, τα οποία μας έφεραν στην πρώτη σελίδα της αναζήτησης στο instagram για τους εορτασμούς της Παγκόσμιας Ημέρας Μουσικής.

Ευχαριστώ τέλος και όλους εσάς που είχατε το σθένος να αψηφήσετε τον καύσωνα και το ενδιαφέρον να είσαστε απόψε εδώ μαζί μας.