«Ένα αναπάντεχο δώρο του γραμματοκιβωτίου: η εικαστική γραφή της Τερέζας Κλάδη».

Ένας κατάλογος έργων της ελληνοϊταλίδας ζωγράφου και γλύπτριας Τερέζας Κλάδη: “TERESA CLADIS”, 2015,  που έφτασε στο γραμματοκιβώτιο, σε επιμέλεια Μαριάννας Καλαμαρά, κείμενα του κριτικού τέχνης Γιάννη Παπαφίγκου και φωτογραφίες και ελεύθερη απόδοση των επιστολών του Πλίνιου του Πρεσβύτερου προς τον Τάκιτο, δικές της, αποτέλεσε την αφορμή για ένα ταξίδι στο παρελθόν.

Δώδεκα χρόνια κιόλας πέρασαν από την παρουσίαση της έκθεσής της, στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών με τίτλο «Πομπηία 79μ.Χ-εικόνες καταστροφής», το 2003.

Τότε είχαμε σημειώσει ότι, διάλεξε σαν τόπο μελέτης της τέχνης της την Πομπηία, και το Ηράκλειο (Herculaneum) γιατί λόγω της τραγικής τους μοίρας, αποτέλεσαν κιβωτό για εκπληκτικά έργα τέχνης της Ρωμαϊκής και μέσα από αυτήν, της Κλασικής και της Ελληνιστικής Περιόδου, τα οποία διατηρήθηκαν χάρη στην απότομη επικάλυψή τους με στάχτη μετά την έκρηξη του Βεζούβιου το 79μ.Χ. Και ήταν αξιοπρόσεχτη ιδιοτυπία η προσήλωση ενός νέου καλλιτέχνη σ’ ένα γεγονός ιστορικό.

Σήμερα με αφορμή τον κατάλογο των έργων της θα προσπαθήσουμε να  εξερευνήσουμε τη συνέχεια ανάμεσα στα έργα που είχε φιλοτεχνήσει τότε και σε αυτά που βλέπουμε εκτυπωμένα στην αξιόλογη έκδοση.

Παρ’ όλο που τη γνωριμία με την ίδια,  έχουμε κάνει σε παλιότερες εκθέσεις που ο «Πλατύφορος» είχε πραγματοποιήσει στη Ζάκυνθο, αξίζει να σημειώσουμε εδώ ότι, η Τερέζα Κλάδη (Teresa Cladis) γεννήθηκε το 1977 στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών. Κατά το διάστημα των σπουδών της εργάστηκε στα εργαστήρια κεραμικής, μαρμαρογλυπτικής, χαρακτικής και αγιογραφίας. Μετά την αποφοίτησή της, το 2001, φοίτησε για δύο χρόνια στη Σχολή Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του ΤΕΙ Αθήνας και συμμετείχε στη συντήρηση ευρημάτων στις αρχαιολογικές ανασκαφές Αρεόπολης Μάνης (Ιούλιος 2002).

Έχει στο ενεργητικό της ατομικές εκθέσεις στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών, στο Πνευματικό Κέντρο «Μαρούλια» του Δήμου Μύρινας Λήμνου και στις Πολιτιστικές Εκδηλώσεις του Δήμου Βόλου.

 Έργα της φιλοξενήθηκαν και σε ομαδικές εκθέσεις, όπως στην Α΄Biennale φοιτητών της Α.Σ.Κ.Τ. στην Κρήτη, σε έκθεση του Universita degli Studi di Napoli- Federico II στην Ιταλία, στις εκθέσεις της Εταιρείας «Πλατύφορος» στη Ζάκυνθο και στο Rendez-vous des Arts στο Πρώην Ανατολικό Αεροδρόμιο Ελληνικού.

Από το 2003 είναι διορισμένη στη δημόσια εκπαίδευση, διδάσκοντας ζωγραφική, σχέδιο και ιστορία τέχνης σε σχολεία της Λήμνου, Πιερίας, Σκιάθου, Σαλαμίνας και Αθήνας και είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος από το 2001.

«Ομίχλη στάχτης», Κάρβουνο, λάδι, στάχτη σε καμβά (πεντάπτυχο 400×180)

Στα έργα που βλέπουμε στο λεύκωμα διαπιστώνουμε ότι εξακολουθεί να συγκινείται από τις ίδιες εικόνες καταστροφής, που αποτύπωσε, όταν το 2000 ξεκίνησε έρευνα στους χώρους ανασκαφών της Πομπηίας και τα εξέφρασε στην πρώτη της έκθεση, το 2003.

Μέσα σ’ αυτά  είδε την ανθρώπινη μοίρα που λυγίζει μέσα από τις φυσικές καταστροφές. Τα τοποθετεί – ειδικά τα γλυπτά, στην φυσική τους διάσταση, και αναπαριστώντας τα,  βάζει και το δικό της έργο στην ίδια επισφαλή θέση, καθώς ο χρόνος, όλα τα διαλύει και όλα τα σκεπάζει με τη σκόνη του.

Στα έργα του καταλόγου που ξεφυλλίζουμε, παρατηρούμε ότι εξακολουθεί να αφιερώνεται με λατρεία στο πληγωμένο παρελθόν, αναδεικνύοντας μορφές που θα μπορούσαν ν’ αποτελέσουν σύμβολα κάθε τραγικής ανθρώπινης μοίρας, που έχει πληγεί από μια φυσική καταστροφή.

Βρέφος, Κάρβουνο, σέπια σε καμβά (80×49)

Τα γλυπτά της, νεκρές μορφές σε τερακότα, αποτελούν μικρογραφίες των γύψινων εκμαγείων της Πομπηίας που φτιάχτηκαν όταν οι ειδικοί παροχέτευσαν υγρό γύψο στο κενό που άφησε το λειωμένο ανθρώπινο σώμα και στη θέση του έμεινε το εξωτερικό στρώμα της λάβας.

Με οποιαδήποτε οπτική και αν δούμε τα έργα της: του αρχαιολόγου, του ζωγράφου, του φιλότεχνου, φτάνουμε στο ίδιο συμπέρασμα: τα έργα της είναι δουλεμένα με εξαιρετική ποιότητα, δύναμη στο σχέδιο και στη φόρμα.

Αξίζει όμως να κάνουμε και μια ακόμα παρατήρηση.

Η Τερέζα προέρχεται από μια γενιά που δε γνώρισε τους σεισμούς του ΄53, άκουσε όμως από τις διηγήσεις της νόνας της και του πατέρα της για τη μεγάλη καταστροφή. Έφερνε έτσι μέσα της, στα γονίδιά της θα μπορούσαμε να πούμε, τις εικόνες της καταστροφής του Αυγούστου του 1953. Γονιμοποιημένη η φαντασία της από την παράδοση της Ιταλίδας μητέρας της, προχώρησε στο ν’ ανοίξει διέξοδο στην καλλιτεχνική φλέβα.

Σήμερα στη Ζάκυνθο του 2015, τα προβλήματα εξακολουθούν να είναι μεγάλα και δισεπίλυτα.

Τίποτα όμως πιο ελπιδοφόρο για το αύριο, από τη δημιουργική ενασχόληση με το παρελθόν, νέων καλλιτεχνών. Και τίποτα πιο ενθαρρυντικό για την ελληνική, την ζακυνθινή και την ιταλική καταγωγή της Τερέζας Κάδη, από το να βλέπουμε τη νέα καλλιτεχνική της παραγωγή, έστω και μέσα από ένα λεύκωμα, που βγαίνει από ένα γραμματοκιβώτιο….

       

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Τέχνης Λόγια", Νο 9 / 5092 / 18.11.2015, που διανέμεται με την εφημερίδα "ΗΜΕΡΑ ΖΑΚΥΝΘΟΥ"