Φίλες
& Φίλοι,
Για
τα Μέλη της Λέσχης μας, η φιλαναγνωσία είναι συνυφασμένη με τις καθημερινές μας
συνήθειες, είναι τρόπος ζωής, αδιάκοπη ανακάλυψη νέων συγγραφέων, μυσταγωγικό
ξαναδιάβασμα κλασικών και αγαπημένων γραφίδων, περιπέτεια γοητευτική που δεν
χάνει την ευκαιρία να μοιραστεί την εμπειρία της με τους άλλους.
Είτε
πρόκειται για λογοτεχνία, είτε πρόκειται για ποίηση, για δοκίμιο, για αυτοβιογραφίες,
για ημερολόγια, όλες οι προτάσεις που τίθενται στη μηνιαία μας συνάντηση
γίνονται δεκτές με ενθουσιασμό, με αποτέλεσμα να έχει χτιστεί ανάμεσά μας μια
στενή σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης, που με τα χρόνια έχει εξελιχθεί σε ειλικρινή
φιλία.
Ευτυχώς
δεν έχουμε ακόμα πέσει στο παράπτωμα της στείρας τοπικιστικής παραγωγής ούτε στην
λαγνεία της Κίρκης των λιστών με τα ευπώλητα
βιβλία των Κυριακάτικων εφημερίδων.
Συνήθως
κάποιο μέλος προτείνει ένα βιβλίο που διάβασε και το έχει βρει ενδιαφέρον και
από εκεί ξεκινάει η συζήτηση και το ταξίδι για την επόμενη βιβλιοαναγνωστική
επιλογή.
Το
βιβλίο που παρουσιάζεται απόψε με τίτλο: «Ο ελληνικός εμφύλιος. Μνήμες σε
πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες, εκδόσεις Επίκεντρο», ήρθε σαν
πρόταση δύο μελών μας, τα οποία «τράκαραν» με το συγγραφέα στο μεταπτυχιακό
τμήμα του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου με αντικείμενο «Δημόσια Ιστορία».
Οι
περισσότεροι όμως τον έχετε γνωρίσει σαν τον αυτουργό του θέματος που «έπεσε»
στο μάθημα της Γλώσσας στις πανελλαδικές εξετάσεις, τον Ιούνιο του 2022 και
μάλιστα μέσα από το παρουσιαζόμενο βιβλίο.
Τι
είναι όμως η Δημόσια Ιστορία;
Στις μέρες μας, συχνά, τα όρια ανάμεσα στη δημόσια και την ακαδημαϊκή
Ιστορία είναι δυσδιάκριτα, καθώς, τόσο η χρήση της Ιστορίας από πολιτικούς,
δημοσιογράφους και ιστορικούς είναι ευρέως διαδεδομένη, όσο και τα νέα μέσα
κοινωνικής δικτύωσης ευνοούν τις πολλαπλές ωσμώσεις ανάμεσα στις δύο.[1]
Ενώ λοιπόν το ακαδημαϊκό κομμάτι της ιστορικής κουλτούρας περιλαμβάνει την
έρευνα και τη διδασκαλία μέσα στις ακαδημαϊκές αίθουσες, η δημόσια ιστορία
αναφέρεται στη συνδρομή των ιστορικών και της ιστορικής μεθόδου έξω από τα όρια
της ακαδημαϊκής κοινότητας[2].
Γι’ αυτό, δημόσια Ιστορία δεν είναι μόνο οι πολλαπλοί τρόποι με τους
οποίους το παρελθόν αξιοποιείται ή αποτυπώνεται στον δημόσιο χώρο, αλλά επίσης
η συστηματική μελέτη ενός φαινομένου, με δικές του ερευνητικές προτεραιότητες
και δικές του εξειδικευμένες μεθοδολογικές πρακτικές[3].
Αυτές τις πρακτικές αναπτύσσει, ξετυλίγει και καταθέτει ο Ραϋμόνδος Αλβανός
στο ανά χείρας βιβλίο και μάλιστα με έναν τρόπο απλό, συναρπαστικό που
διαβάζεται τόσο από την ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και από τη δική μας μικρή
Λέσχη, που το αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή.
Ο συγγραφέας του σαν δημόσιος ιστορικός αναγνωρίζει ότι το παρελθόν και η
ιστορία δεν είναι συνώνυμα: η κάθε
είδους ιστορία, κατασκευάζεται[4].
Τα γεγονότα
όμως δεν κάνουν την ιστορία. Ο ιστορικός κάνει τα γεγονότα. Αυτός, με την
επιλογή, παίρνει από το παρελθόν ό,τι φαίνεται ότι τον ενδιαφέρει περισσότερο.
Απόψε θα τον
ακούσουμε να μας αναπτύσσει το καυτό θέμα της δικής του αφήγησης για μία από
τις πιο τραυματικές στιγμές της νεότερης ιστορίας.
Κυρίως όμως θα του ζητήσουμε να μας ερμηνεύσει με το δικό του τρόπο το οργουελικό «Όποιος ελέγχει το παρελθόν, ελέγχει
το μέλλον. Όποιος ελέγχει το παρόν, ελέγχει το παρελθόν».
Σας ευχαριστώ!
[1]Χάρης Αθανασιάδης, Τα αποσυρθέντα βιβλία. Έθνος και σχολική
ιστορία
στην Ελλάδα, 1858-2008, Αλεξάνδρεια, Αθήνα, 2015, σελ. 25
[2] Χάρης Αθανασιάδης, όπ., σελ. 16
[3] Χάρης Αθανασιάδης, όπ., σελ. 32
[4] Hilda Kean, “Introduction” στο H. Kean, P.
Martin (επιμ.), The Public
History Reader, Routledge, Νέα Υόρκη και 'Αμπιγκτον, 2013, σελ. xiv
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου