Προλόγισμα στην παρουσίαση των αχρονολόγητων έργων (Α΄μέρος) του Παύλου Καρρέρ, Πνευματικό Κέντρο Ζακύνθου, Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2020.

Αιδεσιμώτατε, κ. Αντιπεριφεριάρχα Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, Κύριε Αντιδήμαρχε Υπεύθυνε για τον Πολιτισμό, Κύριε Πρόεδρε του Σωματείου “Οι Φίλοι του Μουσείου Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων”, Κυρίες και Κύριοι, Αγαπητοί Φίλοι,

Σας καλοσωρίζουμε απόψε στην έκτη στάση του ταξιδιού που ξεκινήσαμε τον Ιανουάριο του 2018, της παρουσίασης των έργων για πιάνο του Παύλου Καρρέρ, που φυλάσσονται στο Μουσείο Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων, προβάλλοντας παράλληλα, από τη μια το έργο της ψηφιοποίησης του Αρχείου μας και από την άλλη τον εκπαιδευτικό ρόλο, που ένα Μουσείο οφείλει να διαδραματίζει σε μια τοπική κοινότητα, καθώς μέσα από την περιοδική παρουσίαση των έργων του μεγάλου μουσουργού, προβάλλεται ο πλούτος της επτανησιακής τέχνης, η συγγένειά της με τα μεγάλα ευρωπαϊκά μουσικά ρεύματα, ο βαθμός καλλιέργειας των προηγούμενων γενεών και η επιτακτική ανάγκη της προβολής του έργου τους, προκειμένου εμείς οι νεώτεροι να γνωρίσουμε το παρελθόν μας, να προβληματιστούμε για την σημερινή πνευματική μας ένδεια και ν' αποφασίσουμε τελικά να προχωρήσουμε σε αλλαγή του σχεδιασμού της παιδευτικής και εκπαιδευτικής μας πολιτικής.

Για την ιστορία αξίζει να αναφέρουμε τη διαδρομή του ταξιδιού αυτού:

  

Το ταξίδι λοιπόν, αποτέλεσμα μελέτης και εμβριθούς προσπάθειας του πιανίστα Διονύση Σεμιτέκολου, ξεκίνησε στις 13 Ιανουαρίου 2018, όπου μαζί με την πιανίστα Βέρα Στραβοπόδη, έγινε παρουσίαση “των έργων για πιάνο σε τέσσερα χέρια”, μαζί με παρουσίαση της μεθοδολογίας καταγραφής του σπουδαίου Αρχείου. Η συναυλία αυτή επαναλήφθηκε με πολύ μεγάλη επιτυχία στην καταληκτήρια πανηγυρική συναυλία, του ΙΑ΄ Διεθνούς Πανιονίου Συνεδρίου, στο Ωδείο Αργοστολίου "Ρόκκος Βεργωτής" στην Κεφαλλονιά, στις 25 Μαΐου 2018.

Ακολούθησαν δύο συναυλίες με τα έργα της ιταλικής περιόδου του Καρρέρ. Το α΄ μέρος παρουσιάστηκε, στις 17 Ιουνίου 2018, ενώ το β΄ μέρος, στις 13 Ιανουαρίου 2019.

 

Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν τα χρονολογημένα χειρόγραφα. Το α΄ μέρος, στις 5 Μαϊου 2019 και το β΄μέρος, στις 22 Ιουνίου 2019.

 

Τις εκδηλώσεις αυτές προλόγισαν ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου Ιωάννης Στεφ. Παπαδάτος και ο Α΄Αντιπρόεδρος κ. Διονύσης Σέρρας, Φιλόλογος και μάς γνώρισαν με τη ζωή και το έργο του μεγάλου Μουσουργού, ενώ το συγκρότημα "ΥΑΚΙΝΘΗ", ζωντάνεψε τους χορούς της ιταλικής περιόδου, δίνοντας ζωή και κίνηση στις παρτιτούρες που φυλάσσονται στα ντουλάπια του Μουσείου.

Απόψε θα παρουσιαστεί το α΄ μέρος από τα αχρονολόγητα χειρογραφα και θα τελειώσουμε με το β΄μέρος το αμέσως προσεχές διάστημα. 

Παράλληλα με την ψηφιοποίηση του Αρχείου προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε στη Βιβλιοθήκη του Μουσείου και βιβλιογραφία σχετική με το μεγάλο Μουσουργό, την οποία οι ερευνητές της μουσικής μπορούν να συμβουλευτούν.

Δεν θα αναφέρω τους τίτλους, αλλά είναι προσιτά τα βιβλία του Γιώργου Λεωτσάκου, του Νίκια Λούντζη, του Σπύρου Μοντσενίγου, του Διονύση Μουσμούτη, του Στέλιου Τζερμπίνου, της Αύρας Ξεπαπαδάκου. Στο βιβλίο του αείμνηστου Νικολάου Βαρβιάνη με τίτλο: "Παύλος Καρρέρης, Ο Ζακυνθινός Μουσουργός, Αθήναι 1951", στη σελ. 6, διαβάζουμε: "...απεσύρθη (ο Καρρέρ) από τον κόσμον και την κίνησιν εις την αρμονική και ήρεμη ζωη της ιδιαιτέρας του πατρίδος, όπου επιζητεί να γνωρίσει την Ελλάδα, την ηρωική αυτή χώρα, συνδέεται μαζί της πνευματικά με πατριωτική φλόγα, πεζοπορεί στον καταπράσινο κάμπο, ανεβαίνει στα κατάφυτα βουνά, απολαμβάνει την γλυκύτητα της καταγάλανης θάλασσας, αλλά συγχρόνως αρχίζει, ν' αποθησαυρίζει δημώδη τραγούδια, αχνάρια και λείψανα παλαιάς, λαϊκής μουσικής, ακαλλιέργητο γενικά μουσική ύλη, λαϊκούς ήχους του βουνού και του κάμπου, από την πηγαίαν και ανώνυμον δημώδη έμπνευσιν, τους οποίους εκαλλιέργησε με ιδιάζουσα τεχνοτροπική επεξεργασία και περιέλαβε ως κύριον θέμα των μελωδιών του".

Τα πορτοκάλια, τα άγρια τριαντάφυλλα, οι μπουκαμβίλιες, οι φραγκοσυκιές, τα ηλιοτρόπια και στην αποψινή αφίσα, τα μανουσάκια, που απεικονίζονται στις αφίσες που φιλοτεχνήθηκαν αφιλοκερδώς από τον Ιωάννη - Πορφύρη Καποδίστρια για τις εκδηλώσεις μας (και τον ευχαριστούμε γι΄αυτό), στηρίχτηκαν σε αυτήν την αναφορά του Βαρβιάνη για το σύμπαν του "Φιόρου του Λεβάντε", που γνώριζε ο Καρρέρ. Στην αφίσα δε που σχεδίασε ο Πορφύρης για την “Ευρωπαϊκή Ημέρα Μουσικής: 21 Ιουνίου 2019”, προβλήθηκαν οι έως τότε εικαστικές συνθέσεις, βασισμένες πάνω στο πορτρέτο του Μουσουργού, που εκτίθεται στη σχετική προθήκη στο Μουσείο.

Το ταξίδι μας, που αφορά στην παρουσίαση των έργων για πιάνο του Παύλου Καρρέρ, που φυλάσσονται στο Αρχείο του Μουσείου, σε λίγο τελειώνει. Πριν όμως ολοκληρωθεί, θα ήθελα να αναφέρω ότι στην προσπάθειά μας ήρθαν πνευματικοί αρωγοί και όσοι πληροφορήθηκαν το τιτάνιο έργο της ψηφιοποίησης του Αρχείου του Μουσείου και μάς διέθεσαν είτε αυθεντικά έργα του Καρρέρ, που είχαν στα ιδιωτικά τους αρχεία, είτε έργα του σε φωτογραφίες και σε ψηφιακή μορφή. Γι' αυτό αξίζει να ευχαριστήσουμε την κ. Ελένη Διον. Πυλαρινού, τον μουσικολόγο κ. Γιώργο Κωστάντζο και τον καθηγητή μουσικής κ. Αντώνη Κλάδη.

Στο Αρχείο φυλάσσονται επίσης και όπερες του Καρρέρ και αρκετές από αυτές έχουν ήδη παρουσιαστεί. Αξίζει να αναφερθεί η παρουσίαση, μετά από 140 χρόνια, της όπερας “Μαρία Αντονιέττα”, στις 2 Δεκεμβρίου 2019, από τη ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΑ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΑΘΗΝΩΝ, σε μουσική διεύθυνση Βύρωνα Φιδετζή, στο Χώρο Τέχνης και Πολιτισμού "ΑΡΤΕΜΙΣ". Αυτή την εποχή ψηφιοποιείται το spartito του "Μάρκου Μπότσαρη", για να δοθεί σε τενόρο, ο οποίος έχει ενδιαφερθεί για την παρουσίαση των σχετικών μερών από το έργο το επόμενο έτος.

Ας ελπίσουμε τέλος ότι, θα ευοδωθεί η προσπάθεια έκδοσης-εγγραφής, σε επτά δίσκους ακτίνας (cd) των έργων που απολαύσαμε στις αντίστοιχες εκδηλώσεις, μέσα από την πρόταση που καταθέσαμε σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα στο Δίκτυο Συνεργασίας της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων/ Π.Ε. Ζακύνθου και Δήμου Ζακύνθου (ΔΙ.ΣΥ.Ζ.) και που περιλαμβάνει ανάμεσα σε άλλες υποδράσεις και την καταγραφή, τη συντήρηση, την ψηφιοποίηση και την έκδοση όλων των μουσικών αρχείων του Μουσείου, την προβολή τους μέσα από μια εξειδικευμένη ιστοσελίδα για την επτανησιακή μουσική και τη συντήρηση και πλήρη αποκατάσταση δύο πιάνων: του πιάνου του ποιητή Ιωάννη Τσακασιάνου (1853-1908) και του πιάνου του βουλευτή & μουσουργού Φραγκίσκου Δομενεγίνη (1809-1874), για να έχουμε τη δυνατότητα ν' απολαύσουμε τη μουσική της εποχής, από τα πιάνα που έγραφε και έπαιζε ο Καρρέρ τα έργα του.

Κυρίες και Κύριοι, Αγαπητοί Φίλοι,

Όσο δύστοκο και προβληματικό είναι να προχωρήσουμε στην ονοματοδοσία του νέου μας Θεάτρου, άλλο τόσο προκλητικό, αλλά επιβεβλημένο είναι να αναλάβουμε τη διατήρηση, τη διάσωση και τη διάδοση της μουσικής μας κληρονομιάς.

Ο μόνος πραγματικός εχθρός μας είναι ο Χρόνος, που κατατρώγει τα Αρχεία, φθείρει τα φθαρτά και σκεπάζει με τη σκόνη της λήθης τα έργα των ανθρώπων. Στο χέρι μας είναι ο καθένας από τον χώρο που υπηρετεί να τα διασώσει και να τα παραδώσει στη νεώτερη γενιά.

Ευχαριστώντας σας για την αποψινή σας παρουσία, ευχαριστώ και το Δήμο για τη διάθεση της αίθουσας του Πνευματικού Κέντρου και ιδιαίτερα τον υπεύθυνο Αντιδήμαρχο Πολιτισμού κ. Άγγελο Σεβαστιάδη για τον ευπρεπισμό της και σάς εύχομαι καλή ακρόαση.